Theo các chuyên gia, việc cho trẻ sơ sinh uống nước lọc có thể gây ra một số vấn đề. Nước có thể làm cho trẻ cảm thấy no và do đó ít quan tâm đến việc bú mẹ, dẫn đến tình trạng còi cọc, tăng cân chậm và nhiều nguy cơ mắc bệnh. Việc uống nước nhiều cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thụ các chất dinh dưỡng quan trọng từ sữa mẹ hoặc sữa bột của trẻ.

Có nên cho trẻ sơ sinh uống nước lọc không?

Nước là một yếu tố quan trọng cho sức khỏe của con người, nhưng trẻ sơ sinh không có cùng nhu cầu về nước như người lớn. Một số mẹ có thể thắc mắc liệu có nên cho trẻ sơ sinh uống nước lọc hay không. Theo các chuyên gia, khuyến nghị chỉ nên bắt đầu cho trẻ uống nước khi bé đủ 6 tháng tuổi.

Nghiên cứu đã chứng minh rằng trong ít nhất 6 tháng đầu đời, lượng nước mà trẻ cần để duy trì sức khỏe đủ được cung cấp qua sữa mẹ hoặc sữa công thức hàng ngày. Do đó, mẹ nên tiếp tục cho con bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu, sau đó bắt đầu bổ sung thức ăn dặm và tiếp tục cho con bú ít nhất đến 12 tháng tuổi.

Những nguy cơ có thể gặp khi cho trẻ sơ sinh uống nước lọc:

Tác động lên hệ tiêu hóa và sự phát triển của trẻ.

Sữa mẹ chứa khoảng 88% nước, cung cấp đủ lượng chất lỏng cần thiết cho bé. Việc cho trẻ sơ sinh uống nước lọc sớm có thể gây cản trở quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng từ sữa mẹ và sữa bột.

Dạ dày của trẻ sơ sinh còn rất nhỏ, cho trẻ uống nước sẽ làm dạ dày tràn đầy, làm cho bé cảm thấy no và không muốn bú sữa mẹ nữa. Việc uống một lượng nước nhỏ cũng có thể làm cho bé cảm thấy đầy bụng và không còn khả năng để tiếp tục bú sữa mẹ. Điều này có thể dẫn đến việc hấp thu sữa của bé giảm đi. Ngoài ra, cho bé uống nước sau khi bú sữa mẹ cũng có thể gây ra hiện tượng ọc sữa.

Với trẻ sử dụng sữa công thức, có thể cho uống một ít nước sau khi ăn để tráng miệng. Tuy nhiên, các chuyên gia nhi khoa khuyến cáo rằng lượng nước không nên vượt quá 30ml mỗi ngày. Việc pha loãng sữa công thức để tránh táo bón cho bé hoặc để tiết kiệm sữa có thể khiến bé không nhận được đủ chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của cơ thể.

Trẻ bị nhiễm độc nước, co giật, thậm chí hôn mê.

Theo các bác sĩ Nhi khoa, việc cho trẻ sơ sinh uống nước lọc nhiều có thể dẫn đến sự loãng natri trong cơ thể. Vì chức năng lọc của thận ở trẻ sơ sinh chưa hoàn thiện, dẫn đến lượng natri trong cơ thể bé sẽ bị loãng và bị mất cân bằng. Khi cân bằng natri bị suy yếu, có thể gây ra các vấn đề về hoạt động của não. Do đó, triệu chứng đầu tiên của nhiễm độc nước ở trẻ có thể bao gồm cảm giác không thoải mái, buồn ngủ và các dấu hiệu thay đổi tâm thần khác.

Tăng nguy cơ mắc bệnh

Nước uống hàng ngày có thể gây ra nguy cơ mắc bệnh cho trẻ nếu nguồn nước không đảm bảo an toàn và sạch sẽ. Dù nước đã được lọc hoặc đun sôi, không thể đảm bảo hoàn toàn loại bỏ hết các mầm bệnh. Hơn nữa, hệ miễn dịch của trẻ còn rất yếu, làm tăng nguy cơ bị tiêu chảy do môi trường không đảm bảo vệ sinh ở trẻ sơ sinh. Trong thời kỳ này, nguồn nước bé cung cấp từ sữa mẹ là lựa chọn tốt nhất vì nó được coi là sạch sẽ và dinh dưỡng nhất.

Sữa mẹ cũng chứa một lượng lớn kháng thể quý giá giúp tăng cường hệ miễn dịch của trẻ và bảo vệ bé khỏi một số bệnh thường gặp trong những tháng đầu đời. Nếu bé uống nước lọc quá nhiều và giảm lượng sữa mẹ, trẻ có thể không nhận đủ kháng thể cần thiết. Do đó, cho trẻ sơ sinh uống nước lọc sớm có thể tăng nguy cơ mắc bệnh tiêu chảy lên hai hoặc ba lần so với trẻ chỉ bú sữa mẹ.

Hơn nữa, thận của trẻ sơ sinh vẫn chưa hoàn thiện chức năng. Việc cung cấp thêm nước không cần thiết có thể đặt áp lực lên thận của bé và gây tổn thương cho chức năng của chúng nếu kéo dài.

Ảnh hưởng lên người mẹ

Khi cho trẻ sơ sinh uống nước lọc quá sớm, trẻ bú ít, ngoài việc thiếu dinh dưỡng cho trẻ thì cơ thể mẹ cũng sẽ bị ảnh hưởng. Động tác bú của trẻ sẽ kích thích hormone Oxytocin trong cơ thể mẹ. Hormon này có tác dụng quan trọng trong việc tiết sữa mẹ. Nếu trẻ không bú hết sữa, sự kích thích không được tạo ra đủ, mẹ sẽ tiết sữa ít đi. Kết quả là bé lại không được bú từ sữa mẹ, dẫn đến thiếu chất dinh dưỡng. Lúc này nhiều mẹ lại có xu hướng thay sữa mẹ bằng sữa công thức, dẫn đến việc trẻ đã bú ít nay lại càng ít hơn. Khi đó cơ thể sẽ càng tiết ít sữa hơn, thậm chí dẫn đến mất sữa.Về lâu dài, tình trạng này sẽ tạo thành một vòng lặp khó cải thiện, khiến trẻ thiếu dinh dưỡng và mẹ cũng cảm thấy mệt mỏi, áp lực khi cho bú.

Tác động lên người mẹ

Khi trẻ sơ sinh uống nước lọc quá sớm và bú ít, không chỉ gây thiếu dinh dưỡng cho trẻ mà còn ảnh hưởng đến cơ thể của người mẹ. Hành động bú của trẻ kích thích sự tiết oxytocin trong cơ thể người mẹ, một hormone quan trọng trong việc sản xuất sữa mẹ. Nếu trẻ không bú đủ sữa, sự kích thích này sẽ không đủ, dẫn đến việc người mẹ tiết sữa ít hơn. Kết quả là trẻ lại càng ít cơ hội được bú sữa mẹ, dẫn đến tình trạng thiếu dinh dưỡng. Thường, nhiều mẹ sẽ quyết định thay thế sữa mẹ bằng sữa công thức, làm cho tình hình trẻ bú ít trở nên tồi tệ hơn. Khi đó, cơ thể mẹ sẽ tiết ra ít sữa hơn, thậm chí có thể gây mất sữa. 

Tình trạng này có thể tạo nên một vòng lặp khó khăn và khó cải thiện, đồng thời đưa mẹ và trẻ vào tình huống thiếu dinh dưỡng và áp lực khi cho bú.

Cách cung cấp nước cho trẻ dưới 6 tháng tuổi

Để đảm bảo an toàn cho bé, mẹ cần tuân thủ nguyên tắc không cho trẻ sơ sinh uống nước lọc. Mẹ cũng nên tránh việc pha sữa bột quá loãng hoặc dùng các dung dịch chứa chất điện phân. Tuy nhiên, trong trường hợp bé bị táo bón hoặc thời tiết quá nóng, mẹ vẫn có thể cho bé uống một ít nước, nhưng lượng nước mỗi lần nên giới hạn trong khoảng 28-56 gram (tương đương 30-60ml).

Vậy khi nào mẹ nên bổ sung nước cho bé? Thường, khi bé bắt đầu thực hiện chế độ ăn dặm (khoảng từ 6 - 8 tháng tuổi), mẹ có thể bắt đầu cho bé thử một vài ngụm nước bổ sung giữa các bữa ăn. Tuy nhiên, mẹ không nên thay thế hoàn toàn chế độ dinh dưỡng của bé từ sữa mẹ hay sữa công thức quá sớm. Sữa mẹ hoặc sữa công thức vẫn nên là nguồn dinh dưỡng chính cho bé ít nhất đến 12 tháng tuổi.

Việc cung cấp dinh dưỡng phải đáp ứng đúng nhu cầu và phải đảm bảo an toàn và vệ sinh cho bé. Mẹ không cần phải cho bé uống nước lọc quá sớm, vì sữa mẹ hoặc sữa công thức cung cấp đủ chất lượng dinh dưỡng cho bé trong ít nhất 12 tháng đầu, đặc biệt là đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi. Điều này cũng là khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các chuyên gia dinh dưỡng. Trong trường hợp bé không thể bú mẹ hoặc sữa mẹ không đủ đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của bé, mẹ nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn về cách xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp và cách pha sữa công thức đúng cách để đảm bảo bé nhận đủ chất lượng dinh dưỡng.